Wandelen in Spanje over de PrePyr365, Aragon

PrePyr365 is een netwerk van wandelpaden in de Spaanse Pre-Pyreneeën. Oude veepaden, smalle bospaadjes en open gekapte postweggetjes zijn samengeknoopt tot de 227 km lange Prepirenaica Trail, kortweg PrePyr365. Het pad biedt uitzicht op de besneeuwde toppen van de Pyreneeën. En onderweg veel meer moois: kliffen, canyons en knotsen van gieren.

Fotografie Jonathan Andrew

Mallos-de-Riglos-IMG_3382We zijn in Aragón, onderweg door de Monegros, een droge vlakte tussen Zaragoza en de Pre-Pyreneeën. Het kan hier zo heet zijn dat zelfs door het omploegen van de aarde brand kan ontstaan, als de messen op een steen in de bodem ketsen. Die zomerse hitte is misschien de grootste ‘hindernis’ van PrePyr365. Maar het is eind oktober, 20 graden en op de vier etappes die wij doen is het lekker ontspannen wandelen.

Luesia-IMG_2467Feestje

Het is nog vroeg als we op pad gaan. De zon klimt boven de heuvels uit, verlicht het kasteel van Luesia en stroomt dan de vlakte in die zich vóór ons uitstrekt. Het Sierra de Luesia herbergt veel meer kastelen, gebouwd om de Moren te weren, die in de middeleeuwen vanuit het zuiden oprukten. Ons pad voert door het bos en komt uit bij een hut op een zonnige wei. We delen worst, witbrood en wijn uit een leren buidel terwijl hoog boven ons gieren cirkelen. Over een oud postpad, een camino de corro, wandelen we verder. In de berm lavendel, krokussen en wilde aardbeitjes, alles door elkaar.  ‘De Pre-Pyreneeën zijn het overgangsgebied tussen twee klimaatzones’, vertelt gids Adrián, ‘het landklimaat van de Pyreneeën en het mediterrane klimaat van de Ebro-vlakte. Er groeit van alles, ook veel verschillende soorten eiken en pijnbomen.’ Vanaf de winderige top van Cabo Val zien we in de verte de Pyreneeën. Dichterbij strekt het Sierra de Santo Domingo zich uit. Over de kam ligt een lint van rots, alsof het ruige gebergte feest viert.

Alberto-on-Punta-De-Cabo-BalIMG_2768

Oeroude veepaden

Dan dalen we af over een steil pad, aan beide zijden gaapt een afgrond. Twee keer per jaar trekken de boeren hier met hun koeien over van de zomerweides naar de winterstallen en weer terug. Geen pretje voor de koeien en ook niet fijn voor de boeren. ‘Om het de dieren iets te vergemakkelijken tijdens deze transhumance is het pad wat verdiept en verbreed’, zegt Adrian, en hij wijst op wat zichtbare drilsporen. De transhumance, het verplaatsen van het vee tussen de zomerweides en de winterstalling, is in Aragón tot cultureel erfgoed verklaard. De vaak oeroude paden waarover de transhumance plaatsvindt, zijn beschermd bij wet, de doorgang voor het vee mag niet worden geblokkeerd. Toch hebben deze en andere beschermende bepalingen niet kunnen voorkomen dat de Pre-Pyreneeën langzaam ontvolkten. Ook Uncastillo overkwam dat. Het wordt al donker als we nog even het fraaie romaanse kerkje en het kasteel van het dorp bekijken. In het dal dobberen wolken, hier en daar knippert een lichtje aan.

SIERRA-DE-GUARA-near-Rodellar-IMG_4762

Uncastillo-IMG_2983

Bijzondere leegte

Tussen Uncastillo en Riglos ligt ruim 70 kilometer leegte. Aragón is groter dan Nederland, maar heeft maar 1,3 miljoen inwoners, grotendeels in Zaragoza. ‘Dit uitgestrekte lege land lag vroeger onder zee’, vertelt Alberto. ‘Nadat het water zich had terug getrokken, schuurde de wind het gesteente weg. Hoe zachter het gesteente, hoe makkelijker dat ging. Waar het te hard was, bleven rotspilaren achter, mallos noemen we die.’ Als we de rivier Gállegos oversteken zien we ze, torenhoge steenpilaren. Perzik van kleur tegen een felblauwe lucht. ‘De mallos bij Riglos zijn vierhonderd meter hoog’, vertelt Adrián. ‘Daar is de kerktoren al vier keer vervangen na schade door vallende rotsblokken.’

San-Martin-S-Churcg,-Riglos-IMG_3537-1

Pad van de Hemel

In Riglos start onze volgende wandeling. We wandelen over het Camino del Cielo, het Pad van de Hemel, dwars door de mallos. Gieren scheren in grote cirkels boven de rotsen. We zijn vlakbij La Pared de los Buitres, de plek met een van de grootste kolonies vale gieren uit de Pyreneeën. Langzaam stijgen we hun kant op. In de diepte ligt het vlakke land van de Ebro. Onderweg loodrechte rotswanden, een middeleeuws dorp en over twee toppen. Eindpunt van deze lange etappe is het Loarre kasteel. We zien het in de verte al liggen, sprookjesachtig mooi op een rotsheuvel. De perfecte locatie om iedere stofwolk van oprukkende Moren te spotten.

Castillo-Loarre-IMG_3727

Vultures-near-Loarre-IMG_3779

Ridder Roland

‘Ooit van ridder Roland gehoord?’, vraagt Adrián. De held zou de Moren verslaan maar moest uiteindelijk van rots naar rots springen om aan hun zwaarden te ontkomen. Naar hem zijn de Saltos de Roldan, Sprongen van Roland, vernoemd, een indrukwekkende rotsformatie aan de rand van het Alquézar Nationaal Park. Het park is verder vooral bekend om de vele en diepe canyons. Als donkere schaduwen tekenen die zich af in het groen ver onder ons. Helblauw slingert de Flumén rivier er tussendoor. We zien gieren zonnebaden op de richels van de rotsen, bovenop hun uitwerpselen, de koppen in de zon. Als een gier goed getafeld heeft, een schaap bijvoorbeeld, kan hij door zijn gewicht soms wel een week lang niet opstijgen.

Sierra-y-Canones-de-Guara-IMG_3877

We love them

Het pad dat volgt is uitgehouwen in de rotsen. Het voert hoog bovenlangs een waterreservoir naar de veel groenere noordkant van de Sierra de Guara. Veel bewoners zijn weggetrokken uit de bergen, vooral tussen 1960 en 1970. Spanje industrialiseerde, maar hier tussen de dichtbeboste heuvels bleven de bewoners vee hoeden, wol weven, ijzer smeden. Ze werden ingehaald door de tijd en uiteindelijk trokken ruim 70.000 bergbewoners rond Huesca naar de stad. ‘Dat het gebied toch nieuw leven is ingeblazen en we hier nu wandelen, komt door de Fransen’, vertelt Adrián. ‘We love them for that.’
Ze kwamen als toerist, als wandelaars, klimmers en als pioniers om de canyons te verkennen, zoals Bertrand. Hij woont in de Nocito Vallei, aan de voet van de machtige Tozal de Guara (2.077m), de hoogste top van de Sierra de Guara. Als we er aankomen zet de ondergaande zon de vallei in vlammen. De oorspronkelijke bewoners van Nocito zijn vertrokken of liggen begraven op het kerkhofje. Bij de open haard vertelt Bertrand hoe hij zich met een kapmes een weg heeft gehakt door de jungle. Er waren geen kaarten, er was geen stroom. Met fakkels van boomtakken verlichtte hij zijn huis, toen een ruïne nu een auberge, La Malleta die hij samen met zijn vrouw runt.

Nocito-IMG_4409 Nocito-IMG_4402

Ravijnen en bier

Een vroeg zonnetje spettert door de Nocito-vallei, kleurt bomen knalrood en goudgeel. Etappe 10 van PrePyr365 voert door een van de ruigste delen van de zuidelijke Pyreneeën. We pikken de route op in Bara, een dorp met twee inwoners en een leegstaand hotel. Pas twee jaar geleden is er elektriciteit aangelegd, maar dat heeft nog niet mogen baten. Vanaf Bara stijgt de route naar Nasarre, voert dan door een sponzig groen landschap en daalt af naar het verlaten dorp Otia. Wat volgt is een rondje door de spectaculaire Mascún Canyon, een van de diepste ravijnen van de Sierra de Guara. Ruim een uur wandelen we over een smal pad, langs de rand van de canyon voordat we afdalen naar de bodem van de vallei waar kristalhelder water valt en stroomt. We zijn dan nog een dagetappe wandelen van het Moorse dorp Alquézar vandaan. Het is  het officiële eindpunt van PrePyr365, maar voor ons net een dag te ver. Wij stoppen in Rodellar, een dorp met campings, terrassen, bier en zoute chips. Twintig minuten bergop, dan zijn we er al. Helaas.Wie doet van de PrePyr365 maar vier van de twaalf etappes.

Rodellar-IMG_4808

Rodellar-IMG_4843-1

Informatie PrePyr365

Wandelnetwerk PrePyr365

PrePyr365 is een netwerk van wandelpaden die je kunt koppelen tot een 227 km lange trail van 12 etappes en totaal 9885 m hoogtemeters, de Prepirenaica Trail. De wandelroute voert door verschillende gebergtes, sierras, in de Aragonese Pyreneeën. Karakteristiek voor de route zijn de torenhoge roodkleurige kalkstenen kliffen, de diepe canyons, de kastelen en de kolossale gieren die in de rotsige toppen leven. Info: Prepirinaica Trail

Het gebied, de Prepyreneeën

De Prepyreneeën liggen in noord-Aragón en strekken zich uit over de regio’s Cinco Villas (Zaragoza), Hoya de Huesca (Huesca) en Somontano de Barbastro (Huesca). Het hart van PrePyr365 ligt 30 km ten zuiden van de Pyreneeën en 80 km ten noorden van de Ebro-rivier. PrePyr omvat (beschermde) natuurgebieden als Mallos de Riglos, Sierra de Santo Domingo en Sierra y Cañones de Guara Natural Park. Plus enkele van de mooiste dorpen van Spanje van Spanje, zoals Alquézar.

Alquezar-IMG_4875

Navigatie over PrePyr365

PrePyr365 heeft geen eigen markering maar volgt grotendeels bestaande, vaak bewegwijzerde routes. Op de PrePyr365 staat tot in detail alle informatie over het wandelnetwerk. Je kunt per etappe inzoomen op detailkaarten, routebeschrijvingen en gps-tracks downloaden, achtergrond informatie lezen en accommodatie, gidsen, transfers en bagagetransport regelen.

Zwaarte/moeilijkheidsgraad van de wandelroute

Enkele etappes zijn licht, enkele etappes zijn meer dan gemiddeld zwaar, maar de meeste van de 12 etappes van PrePyr365 zijn gemiddeld zwaar, zowel fysiek als technisch. Dat betekent tussen de 400 – 700 hoogtemeters per etappe en geen of nauwelijks technische moeilijkheden. De Via Ferrata bij Saltos de Roldán is een leuk extraatje, even klimmen en klauteren via stalen kabels en ladders voor een spectaculair uitzicht over canyons en gierennesten. De doorgaande route loopt langs en niet over de Via Ferrata.

Via-Ferrata-Sierra-y-Canones-de-Guara-IMG_3839

Naar Aragon/PrePyr365 toe

Dichtstbijzijnde vliegveld is Zaragoza. Daarvandaan is het ca 100 km rijden naar Uncastillo, het officiële beginpunt van PrePyr365. Vanaf eindpunt Alquézar terug naar Zaragoza is ca 125 km. Info vluchten: www.vliegwinkel.nl/. Info transfers ter plekke: www.rome2rio.nl en www.prepyr365.com

Beste tijd

Hartje zomer (juli/aug) kan het erg heet zijn in Aragon, met temperaturen boven de 30 graden. Om te wandelen zijn de lente en de herfst de beste seizoenen, dan liggen de temperaturen tussen de 15 en 25 graden. Voor een advies op maat kun je contact opnemen met PrePyr365, via het contactformulier op de site.

Eten en drinken

Eenmaal onderweg zijn er geen tot nauwelijks mogelijkheden om eten en drinken in te slaan. Neem dus lunchpakket, snacks en voldoende water mee.

Overnachten langs de PrePyr365

Op de site van PrePyr365 staan per etappe adressen waar je kunt overnachten. Ook leuk: per etappe kom je langs een rifugio, een schuilhut die gratis en zonder sleutel toegankelijk is en waar je tijdens je tocht een nachtje mag slapen.

Wij sliepen op de volgende adressen:
– Luesia: Casa Balana 
Prettige comfortabele appartementen (met keukentje) in Luesia, direct langs de route. Op verzoek bereidt Carmen, de eigenaresse, ‘s avonds een barbecue in de tuin.

– Riglos: Casa Escaleretas
Kleine maar schone hotelkamer en centrum van klimmersdorp Riglos. Inclusief ontbijt.

– Nocito: Albergue Mallata
De sfeervolle auberge van Bertrand en Mauchy in de prachtige Nocito-vallei, ver weg van de bewoonde wereld. Bertrand organiseert paardrij- en canyontochten, Mauchy kookt of stuurt je door naar het prima restaurant 50 meter verderop in het gehucht.

– Huesca, Hotel Pedro I de Aragón
Goed bereikbaar hotel met gekoelde kamers op steenworp afstand van het historische centrum van Huesca.

PrePyr365 georganiseerd

Op PrePyr365 vind je buitensportbedrijven die de route organiseren of gidsen die je kunnen begeleiden. Een Nederlandse aanbieder van dit wandelnetwerk is er nog niet.

Liever op de fiets?

Wie in de bergen liever de mountainbike dan de rugzak pakt, zit helemaal goed bij Inizia Bike Travel, het bedrijf van Alberto, Carlos en Adrián (de gidsen op onze tocht). Zeer bekwaam, kennen iedere centimeter van het gebied en zijn aangenaam gezelschap. Georganiseerd of zelfstandig, toeren over de weg of onverharde tochten door de Aragonese Pyreneeën, zie Inizia.

Bezienswaardigheden in de buurt van PrePyr365

Highlights langs of in de buurt van de route zijn Uncastillo, Alquézar en El Sos del Rey Catolico (middeleeuws dorpen, behorend tot de mooiste van Spanje, Ayerbe (brood, taartjes en koffie), Loarre (kasteel) en nog vele andere waaronder ook, op enige afstand, Huesca, een prettige stad met markante huizen in roomwit, oker en oranje. Het heeft enkele monumenten met als hoogtepunt de kathedraal. Maak een ommetje door de stad en je komt langs bijzondere muurschilderingen, een wijkje met tapasbars (tip: Michelinster tapasrestaurant Tatau), restjes oude stadsmuur.

PrePyr365, de 12 etappes in het kort

Etappe 1: Uncastillo – Luesia, 11,3 km, 470 hm
De eerste drie etappes van PrePyr365 spelen zich af in de regio Cinco Villas. De start is in het goed bewaarde, middeleeuwse dorp Uncastillo. Het heeft vijf monumentale kerken en een kasteel. Vanaf Uncastillo voert PrePyr365 naar Olid ravijn. Je wandelt over door bossen en velden. Na de beklimming van een kleine col daalt het pad naar de onbewoonde Arba River Mill. Je steekt de Luesia River over en volgt een gravelweg naar het monumentale stadje Luesia. Het heeft eeuwenoud kasteel (10/11e eeuw) en twee kerken in Romaanse stijl, San Salvador (11/13e eeuw) en San Esteban.

Luesia-IMG_3024

Etappe 2: Luesia – Biel, 14 km, 650 hm
Etappe 2 voert door de Sierra de Santo Domingo, een prachtig bosrijk gebied met veel eiken- en beukenbossen en bizarre kalksteenformaties. Vanuit Luesia wandel je eerst door een vallei voordat je via enkele eiken- en beukenbossen uitkomt bij L’Artica Refuge. Hier start de klim door een prachtig eikenwoud naar de top van Cabo Val met panoramische uitzichten op de Pyreneeën. Dan volgt de afdaling, naar de rand van een rotsklif, waar je wandelt over een smal pad dat in de stenen is uitgehakt. Vervolgens wandel je door een gemengd bosgebied naar de col van Erica La Fosa, waar de route aansluit op de GR-1. Hierna blijft de route dalen, nu door een pijnboombos naar Embite Ravine, ook wel De la Carbonera Ravine. Je doorkruist het ravijn en komt uit bij het middeleeuwse dorp Biel.

Embalse-de-Santa-Maria-de-Belsue-IMG_4194

Etappe 3: Biel – Villalangua, 24,8 km, 980 hm, zware etappe
Dit is misschien wel de beste etappe door de Sierra de Santo Domingo. Een spectaculair en lang pad door een natuurgebied vol diepe smalle ravijnen, rotsachtige kammen, dichte bossen en vredige grasvlaktes. Na de start in het monumentale dorp Biel klim je naar de heuvel van Fayanás door de schaduwrijke Barranco de Panigua waar je een aantal keren een kristalheldere stroom zult kruisen. Vervolgens voert de wandelroute door een dicht pijnboombos en vervolgt dan over het Paco de Lisán-trail dat eindigt bij Fardollas Refuge. Daarna klim je naar de grasvlaktes van Campo Fenero waar de route aansluit op een pad dat naar de puntige rotsen van Peña de los Buitres.
Daarna zet je koers naar de weides van Collada de Garrén en Amata Fountain om vervolgens het pad te nemen dat leidt naar Mirador del Fayar en Farrihuelo Refuge. Vanaf deze refuge wandel je naar Corral de Grasa. Er volgt een korte klim over gravelweg en dan pik je een magisch pad op naar Col De la Osqueta. Van hier daal je af naar Villalangua waarbij je het mysterieuze onbewoonde dorp Salinas Viejo passeert en de spectaculaire kalkstenen wanden van Foz de Salinas.

Iglesia-de-San-Martín-,Biel-IMG_3040-1

Etappe 4: Villalangua – Murillo de Gállego, 17,2 km, 700 hm
Deze etappe voert door de straten en langs de verticale wanden van Foz de Salinas, met onderweg de waterval Fuente de la Tosca de la Rata en het onbewoonde dorpje Salinas Viejo.
De route klimt naar de Col De la Osqueta, een bijzonder uitzichtpunt waar je een panoramisch uitzicht hebt op de Pyreneeën. Op de afdaling naar het dorp Agüero bezoek je Foz de Pituelo. Het heeft indrukwekkende kalksteen-kliffen en mysterieuze grotten. Vervolgens daal je af naar de voet van de Mallos de Agüero, recent uitgeroepen tot Natural Monument. Van hier kun je de route over een oude Romeinse weg vervolgen naar Murillo de Gállego, waarbij je onderweg Peña Rueba passeert. Murillo is een middeleeuwse stad, eindpunt van dit traject door ‘El Reino de los Mallos’.

Mallos,Riglos-IMG_3226

Etappe 5: Murillo de Gállego – Riglos: 14,2 km, 840 hm
Vandaag bezoek je de overweldigende Mallos de Riglos, recent benoemd tot Natural Monument. Het is een wereldberoemde groep van rotswanden, waar al sinds 1930 geklommen wordt. Vanaf Murillo de Gállego wandel je naar Riglos, waarbij je via een voetbrug de Gállego River kruist, en vervolgens twee verschillende paden combineert langs prachtige verticale wanden. Het eerste pad, El Camino del Cielo, voert langs een uitzichtpunt, dat niet geschikt is als je hoogtevrees hebt. Vervolgens brengt pad El Camino del Solano naar La Pared de los Buitres, de plek waar een van de grootste kolonies vale gieren leeft uit de Pyreneeën. Tenslotte keer je terug naar Riglos over een pad genaamd Barranco de los Clérigos. Het slingert om enkele kleinere rotswanden heen.

Etappe 6: Riglos – Loarre, 20,1 km, 950 hm, zware etappe
Prachtige route door de Sierra de Loarre. Bezoek aan Loarre Kasteel en middeleeuwse nederzetting Marcuello. Vanuit Mallos de Riglos beklim je de Collado de Santo Román, dichtbij de Mirador de los Buitres en het middeleeuwse kasteel van Marcuello, gelegen op de kliffen van Os Fils.
Daarna beklim je een van de mooiste toppen van deze range, Peña del Sol (1,287 m), met spectaculaire panoramische uitzichten. Vervolgens volg je een gravelweg die is verbonden met een pad dat leidt naar de hermitage van Santa Marina.
Na deze mooie plek vervolgt de route naar het Loarre Kasteel, een van de eyecatchers van formaat. Vanaf hier hoef je alleen nog maar af te dalen naar het mooie dorp Loarre.

Etappe 7: Loarre – Bolea, 15,6 km, 635 hm
Deze etappe komt langs prehistorische plekken, vaak op rotsachtige punten. Onderweg ook het gezellige dorpje Aniés. Je stijgt via dichte bossen en langs kalksteenwanden naar de hermitage van Virgen de la Peña. Dan volgt een afdaling door een ruig ravijn met steile wanden, waarin de hermitage van San Cristobal is gelegen. Het heeft nog enkele fresco’s op de muren. Een prettige wandeling over de linkerzijde van het ravijn leidt naar de hermitage van Santa Quiteria, dichtbij het nabij gelegen dorp Bolea (met mooie kerk).

Etappe 8: Bolea – Nueno, 19,4 km, 960 hm, zware etappe
Via de Sierra de Caballera en de Sierra de Gratal stijg je naar de de top van de Peña Gratal (1,543 m). Je passeert oude ijsbronnen, uitgegraven in de bodem tot 5 m diep en afgewerkt met metselwerk.
Vanuit Bolea voert de route naar La Trinidad Baroque kapel aan de voet van de Sierra Caballera, waar de klim naar de ijsbronnen van Mata Menuda de Bolea start. Je komt bij een keuzepunt: naar het mooie dorpje Arguis via oud beukenbos (Hayedo del Peiró) of rechtstreeks naar de spectaculaire Gratal top en het dorp Nueno. Na de Gratal top wandel je naar Col de las Calmas, en vandaar daal je af naar Nueno, langs drie ijsbronnen.

Etappe 9: Nueno – Nocito, 24,5 km, 1950 hm, zware etappe
Deze etappe voert door de westelijke Sierra y los Cañones de Guara Natural Park. Je bezoekt o.a. de fraaie Salto de Roldán, de verticale kliffen van Cienfuens en de mooie valleien van Belsué and Nocito.
Na de start in Nueno begint de klim naar het dorp Santa Eulalia de la Peña (1.123m), een van de hoogste dorpen van de zuidelijke Pyreneeën. Vervolgens naar het uitkijkpunt van Salto de Roldán, waar je een indrukwekkend uitzicht hebt op de imposante wanden van Peña Amán and Peña San Miguel, gescheiden door de diepe en nauwe canyon van Las Palomeras gevormd door Flúmen River.
Vervolgens voert het pad naar de Belsué Dolmen en even verderop naar de spectaculaire kliffen van Cienfuens. Er volgt een voetbrug bij Belsué Reservoir waarvan we de oever zullen volgen totaan het onbewoonde dorp Lúsera, waarvan kerkje en sommige huizen zijn gerestaureerd.
Vanuit Lúsera doorkruis je de Belsué Valley al stijgend naar Pardina de Orlato en vervolgens kom je in de Nocito Vallei waar de afdaling naar het dorpje Nocito begint. Het ligt aan de voet van de heuvels van Tozal de Guara (2.077 m), de hoogste top van de Sierra de Guara.

Cienfuens-IMG_4097

Etappe 10: Nocito – Rodellar, 21,9 km, 630 hm, redelijk zware etappe
Deze etappe voert door een van de ruigste delen van de zuidelijke Pyreneeën, waarbij je enkele van de mooiste onbewoonde dorpen passeert in de Nocito Valley. Onderweg ook de diepe Mascún Canyon, een spectaculair ravijn van de Sierra de Guara. Je verlaat Nocito en wandelt achtereenvolgens door de dorpen Bentué de Nocito, Used en Bara. Onderweg heb je zicht op de imposante Tozal de Guara, enkele watervallen en het kristalheldere water dat door het ravijn stroomt. Vanaf Bara klim je naar Nasarre, een dorp met een Romaans kerkje dat uitzicht biedt op de Pyreneeën. Dan naar Losa de la Mora Dolmen, een hunebed dat zo’n 5.000 jaar geleden werd gebouwd. Via een rotsig pad ga je bergaf door het Andrebot ravijn. De fraaie grotten en massieve wanden op de bodem van de Mascún Canyon zijn schitterend en vaak zijn er veel klimmers. Na de veel gefotografeerde holte in de rotsen, El Delfín, klim je naar Rodellar, een leuk dorp op een rotsig punt en populair bij buitensporters.

Etappe 11: Rodellar – Rodellar, 19,7 km, 1150 hm, hoog, zeer zware etappe
Deze etappe met de Mascún Canyon is een van de beste en zwaarste van Prepyr365 en de hele Sierra de Guara. Opnieuw daal je af de Mascún canyon in, deze keer om het landschap La Costera te zien en de spectaculair steile paden van Mascún en Raisén te volgen. Ze leiden naar de waterval Saltador de las Lañas, het startpunt van de afdaling de canyon in.
Vanuit Rodellar daal je af naar bodem van de Mascún Canyon. Voorbij El Delfín en de bron La Surgencia volg je het pad langs de rivier naar La Costera. De klim naar Otín biedt mooie uitzichten over de canyon en over de rotsige naalden Ciudadela en Cuca Bellosta. Na een bezoek aan het oude dorp Otín volg je het pad naar Mascún en Raisén. Bij de Saltador de las Lañas-waterval start de klim naar de linkeroever van een ravijn. Het pad voert naar het onbewoonde dorp Cheto, vanwaar je afdaalt naar Rodellar over een steenpad.

Jochem-IMG_4612

Etappe 12: Rodellar – Alquézar, 24,2 km, 770 hm, zware etappe
Deze etappe komt langs het turquoise ravijnwater van Alcanadre River, en langs het Arangol en Balced gebergte, waar je uitzicht hebt op de toppen van Cabezo de Guara en Tozal de Guara (2,077 m). Het eindpunt is Alquézar. Het moorse dorp ligt in het hart van de Sierra y Cañones de Guara Natural Park, genesteld in Vero River ravijn. Het middeleeuwse dorpje is een van de mooiste van Spanje.
Vanaf Rodellar daal je af naar de oude brug van Las Cabras. Vervolgens naar de magnifieke brug van Pedruel voordat je door dorpen Pedruel en Las Almunias de Rodellar wandelt om aansluiting te krijgen met een pad dat je naar Tranco de las Olas brengt. Later klim je naar het uitzichtpunt van Palomeras de Balced en vervolg je het pad naar het dorpje Radiquero, met onderweg de hermitage Virgen de la Viña. Vanaf Radiquero wandel je naar Alquézar, het pad voert tussen olijf- en amandelboomgaarden door.

Almond-trees-IMG_3075

EINDE