Wandelroute Renderklippen Veluwe Gelderland

De onbekende Renderklippen is een heidegebied dat onopvallend – verscholen tussen hoge dennen – erg mooi ligt te zijn. Extra fraai is het natuurgebied als de hei in de (na)zomer bloeit. De frietjes van De Schaapkooi zijn jaarrond een wandeling waard.

INFORMATIE WANDELROUTE RENDERKLIPPEN

Lengte: 17 km
Start/eindpunt: Witte slagboom ‘Renderklippen’ bij parkeerterrein Hertenkamp langs de Renderklippenweg, Epe. Navigeren: Dellenweg 80, Epe.
Markering: Diverse markeringen. Volg de routebeschrijving.
OV: Bushalte Transferium Heerde Horsthoek (vanaf station Zwolle) is de dichtstbijzijnde bushalte. 2,2 km lopen naar P Kooiweg.
Horeca: Heerde: Snackkiosk De Schaapskooi, Elburgerweg 31, ma/di gesloten, 0578 – 693 033.
Kindertip: Op de speelweide tegenover de schaapskooi begint de Kabouterroute.
Tip: Wandel de route in maart-april voor de lammetjes. In juni/juli voor de bosbessen. In augustus-september voor de hei.

Scroll naar beneden voor de routebeschrijving en gps-track van wandelroute Renderklippen.

[1] Eindeloze bossen
Slingerdeslang door het bos, over een wirwar aan paadjes waardoor je gemakkelijk een afslagje mist. Zeker als je vooral sporen van de bewoners probeert op te vangen: wilde zwijnen, edelherten, dassen, boommarters, haviken, buizerds, wespendieven, boomvalken. Blijf dus ook op het pad letten!

[2] Schoonwatersprengen
Onder de Veluwse bodem ligt een grote regenwaterbel. Waar het water naar de oppervlakte borrelt, is de mens het gaan opvangen. Dat gebeurde al zo’n vier à vijf eeuwen geleden, toen papier nodig was voor het drukken van boeken. Er werden beken gegraven – sprengen genoemd – om het water te geleiden en de papiermolens te laten draaien. Alleen al in de oostelijke Veluwe stonden waarschijnlijk honderd van zulke molens.

[3] Heerderstrand, badderen met beelden
Het Heerderstrand is van oorsprong een zandwinningsplas. Nu wordt er bij mooi weer in gebadderd. En iedereen doet dat anders. De rijen betonnen figuren doen het vooral heel statig en traag. Ze lijken het water in te lopen, maar ver komen ze niet. ‘De Ontmoeting’ heeft Frans Goldhagen zijn kunstwerk genoemd. Aan de beelden kun je meteen zien hoe diep het water ongeveer is.

[4] Geen ossen, wel kevers
Op de zandpaden wemelt het van de mestkevers. Deze staalblauwe kever stopt keutels van konijnen en schapen onder de grond, om er daarna eieren in te leggen. Een soepele kruiper is hij niet: hij rolt snel om en eindigt dan op zijn rug. Als het hem niet lukt zich weer om te draaien, sterft hij al spartelend. Hem op zijn pootjes helpen kán, maar waarschijnlijk is hij al snel aan het einde van zijn latijn.

[5] Dennen, dennen en dennen
Het is dan wel van beton, maar wat een mooi paadje is dit. De vliegdennen op de heide zijn ontsproten uit verwaaide zaden van de grove den. Door de wind krijgt de boom z’n grillige vormen. Andere grove dennen, die vaak dicht opeen zijn aangeplant voor de houtproductie (ons grenenhout), hebben minder ruimte en groeien rechttoe rechtaan naar het licht.

[6] Topplek
‘Als je over een rij heuvels loopt, ga je op en neer. Dat is renderen, vandaar de naam Renderklippen’, zo wordt beweerd. Of dat verhaal klopt? Feit is dat de Renderklippen prachtig glooien, alleen al bij het zien ervan krijg je het warm. Al 2700 jaar geleden was het gebied bewoond en sinds mensenheugenis grazen er schapen. Tegenwoordig doen ze dat om te voorkomen dat het heideveld dichtgroeit met pijpenstrootjes, bomen en grassen. Want de hei, die maakt ons blij.

[7] Pluizenmeer
Ooit heette dit ven het Vlasmeertje en werden er schapen in gewassen. Nu past de naam Pluizenmeer beter bij de mooie omlijsting van ‘pluizig’ veengras. Ook wollegras, zonnedauw, pijpenstrootje, witte snavelbies en gentiaan komen hier voor. Het zomerse gezoem is van grote keizerlibellen, viervlekken of bloedrode heidelibellen.

[8] Schaapskooi Renderklippen
Het is een tot de verbeelding sprekende plek waar de schaapskooi staat. Een rinkelend mobieltje, dat kan écht niet. Al vijftig jaar graast hier een kudde Veluwse heideschapen. In februari-maart worden de lammetjes geboren en vanaf april zijn de schapen weer op de heide te zien. Meer informatie vind je in dat bijzondere gebouw verderop, ‘t Spiekertje gedoopt.

[9] Heidehoning en heidejam
Op de Renderklippen groeit voornamelijk struikheide. De bloemen bevatten volop nectar, waarvan heidehoning wordt gemaakt. Langs veel paden staat ook een andere heidesoort, kraaiheide. In januari zijn de bessen rijp (kraaiensnoep!) en daarvan kun je heerlijke jam maken.

[10] Wild op de Renderklippen
In de bossen rond de Renderklippen leven wilde zwijnen. Je ziet dat zo aan de omgewoelde aarde langs de paden waar ze met hun snuit naar eikels en insecten hebben gezocht. Wilde zwijnen leven in een kleine rotte (groep) van zeugen en frislingen (biggen) en één- en tweejarige zwijnen. De keiler (mannetje) leeft meestal alleen en kan wel 120 kilo worden.