De Wicklow Way is een klassieker. Ierlands oudste bewegwijzerde wandelpad slingert vanaf Dublin zuidwaarts door de Dublin en Wicklow Mountains. A pathway through God’s garden wordt-ie genoemd. Dat klinkt mooi, maar klassiekers blijven klassiekers. Zijn die paadjes nog wel de mooiste? Of misschien toe aan een zwabbertje? Aan de andere kant, hoe meer stof, zand en gras hoe beter. De Wicklow Way onder de loupe.

Fotografie Jonathan Andrew

We staan met onze bergschoenen in het malse Ierse gras. Beneden ons kabbelt de Glencree River, tussen gladde ronde stenen en sprookjesachtig groene bomen. In de verte steekt de Djouce boven het gras uit, een logge heuvel die we later deze week zullen beklimmen. Misschien heeft Gary gelijk en liggen de mooiste kilometers van de Wicklow Way híer, langs zijn hostel, het Knockree Hostel op de Knockree Hill. We hebben er vannacht geslapen en ik mocht in de Koninginnekamer. Door de kamerbrede glazen wand had ik uitzicht op Maulin, Tonduff South en Tonduff North – bergen van zo’n 600 meter – en zou ik herten door de bossen zien springen. Tenminste, als niet die deken van mist de volgende ochtend voor het koninklijke raam zou hangen. Geen uitzicht. Maar Gary stelt ons gerust. ‘Met die uitzichten komt het op de Wicklow Way wel goed.’

Veen, hei, zand, varens

Gary krijgt gelijk. We worden overladen met uitzichten. Meteen gisteren al, op de eerste etappe, die vanaf de start in Marley Park de de winderige top van de Kilmashogue op voerde. Uitzicht over Dublin, de Dublin Mountains en de zee. Mooi was dat. Erna volgde een zandpad, op en neer golvend onder diepblauwe wolken. De kleuren van het land waren bruin, paars, goud, groen. Veen, hei, zand, varens. Vlak voor Knockree Hill wandelden we de Wicklow Mountains in. Nog meer uitzichten, meer van hetzelfde aan moois: logge heuvels die zich om ons heen stroperig uitstrekten, soms bekleed met akkers, lappendekens met wat huizen en heel veel schapen. Dat die uitzichten samenhangen met het ijverige werk van het Ierse Staatsbosbeheer weten we dan nog niet. Gary legde ons de huisregels uit. Een uurtje later blijkt toch Jonathans biertje uit de koelkast gepikt. Sticker met z’n naam vergeten.

Extremely beautiful

De meeste wandelaars vinden de derde etappe van de Wicklow Way de mooiste, vanwege Glendalough monastery. Maar Gary niet: ‘extremely beautiful’ is het van zijn hostel naar Roundwoud. Dan passeer je ook Malone’s lievelingsplek. Malone is de ontwerper van de route, die inmiddels zo’n dertig jaar geleden bewegwijzerd werd. Een bruggetje over en we stijgen over een steil pad door Crone Forest, het domein van herten, vossen, dassen en eekhoorns. Verderop zien we hoe Powerscourt Waterfall, Ierlands hoogste waterval, vanaf honderdtwintig meter de diepte in duikt. Maar het allermooist zijn de uren die komen, naar Malone’s lievelingspub. Pub? We wandelen de bonkige Djouce op en weer af, en dan strekt een kilometerslang pad van oude spoorbielzen zich uit. Om ons heen leegte, alleen maar de wind die om ons hoofd blaast en het wandelen extra spannend maakt. De ‘boardwalk’ komt uit bij een herdenkingssteen, Malone’s lievelingsplek, geen pub. In de diepte ligt een gitzwarte spiegelend meer, Lough Tay, op de bodem van een groene vallei. Paarse wolken jagen over de kaalgekapte bergen aan de overkant. Ze liggen erbij alsof het vel eraf is gestroopt.

Niet schieten!

De B&B van Shaun en Theresa in Roundwood is bedekt met tapijten, kleedjes, gordijnen, schilderijtjes en overal gezellige mensen. Theresa kookt, Shaun wandelt én praat graag. Ook over de natuur. Een liefhebber is hij, en toch heeft hij begrip voor alle kaalkap in de natuur. ‘Want’, zegt hij, ‘die natuur hier is eigendom is van Coillte, Staatsbosbeheer. Die heeft het land zo’n vijfenvijftig jaar geleden van de staat gekocht. Toen onrendabel land, maar nu brengt het geld op door de verkoop van bomen. Vandaar dat die paden breed zijn, want er moeten zaaginstallaties en vrachtwagens over kunnen. Waren die paden er niet, dan bestond de Wicklow Way niet. In Ierland is alle grond privébezit, zoiets als het Right of Way bestaat hier niet.’ Dat maakt veel duidelijk. En Shaun vervolgt: ‘Ik waarschuw de boeren in de omgeving: ik heb wandelaars door je velden gestuurd in plaats van over het asfalt. Schiet ze niet af!’

Later die ochtend komen we John tegen, vrijwilliger op de Wicklow Way. Hij is in de weer met palen en hekken, kent alle bergen bij naam. Dus John vertellen dat er meer stof, zand en gras moet komen, meer avontuur, dat doe je niet. Want avontuur ís er, vindt John. ‘Drie hutten! Voor wie middenin de natuur wil overnachten. ‘Net zo veel als pubs op de route, wat wil je nog meer’ Bij een van die hutten zit een jong stel uit Nederland, op een grasveldje tussen hoge dennen op Mullacor Mountain. Ze zijn verliefd, ook een beetje op de Wicklow Way en de fraaie Glendalough vallei. In die vallei ligt het 7e eeuwse Glendalough klooster, op de plek waar twee rivieren samenstromen en steile hellingen de geluiden dempen. De heilige Kevin leefde hier, als een kluizenaar in een grot, wat de fraaie plek al meer dan duizend jaar tot een pelgrimsoord maakt.

Melige muziek

Tussen het klooster en Glenmalure, ons doel vandaag, liggen ‘endless roads to nowhere’, zoals Jonathan de grintpaden inmiddels noemt. Mooi is het wel als we op het winderige zadel tussen twee bergen staan en zien hoe de zon als zoeklicht over de bollingen schuift. Van groen velours tot heiig paars zijn ze. Ze vormen de achtertuin van de Glenmalure Lodge, een robuust natuurstenen exemplaar, met een open haard en spreukentegels. ‘s Avonds is er muziek. Een band van zes niet zo gezond ogende mannen speelt ‘Speaking words of wisdom’, ‘Imagine all the people’ en andere verzoeknummers. Wat een melige muziek, klaagt onze buurvrouw aan de bar. Ze komt uit Nederland en heeft blijkbaar niet alle tegelwijsheden gelezen (Be nice or go away!). Toch wordt het reuzegezellig in bar 1 op de route.

Kopje onder

Bar 2 en 3 liggen respectievelijk één en anderhalve dag wandelen verderop. De rauwe Wicklow Mountains zijn inmiddels verleden tijd. We wandelen door boerenland, de akkers gescheiden door hagen of overwoekerde muurtjes. We passeren wat schuren, verderop een boerderij. Kyle Farmhouse, de B&B van de sympathieke Margaret en haar man. Hij doet de Wicklow Way fluitend in drie dagen. (‘Ik kan niet te lang weg van de koeien’). Achter de boerderij voeren fraaie landweggetjes over lichtglooiend land. We wandelen in de zon en verdwalen tussen hoge varens waarin we bijna kopje onder gaan.
Maar het einde komt in zicht. We zien het aan de stram lopende wandelaars die ons vanuit Clonegal tegemoet komen. Uit 63% asfalt bestaat de slotetappe, en Margareth smokkelt ons een eindje op weg (met de auto). Daarna gaat het heuvelaf naar The Dying Cow in Stranakelly. ‘A wonderful pub’, had John al verklapt. Piepklein, donkerbruin, portretten van rugbymannen aan de muur. Je mag er picknicken en ook je voeten met stinksokken op de bank leggen, dat vindt niemand hier erg. Op de lieve, stokoude barvrouw na is er ook niemand.

Twee Guinness en een dikke 7

Clonegal, het officële eindpunt van de Wicklow Way, is een vriendelijk dorp met een kranig café waarvan de houten planken en kastjes al driehonderd jaar stand houden. Het echtpaar dat de pub runt kent Malone, die was kind aan huis. Na iedere wandeling kwam hij even een Guinness halen. Op zoek naar lithium ontdekte Malone dat je in de bergen van Dublin ook heel mooi kunt wandelen. ‘Hij ontwierp een route en sindsdien komt opeens de hele wereld langs’, vertelt pubbaas Dave. Een stempeltje halen, net als wij. De Wicklow Way zit erop. Een dikke 7 krijgt hij. Maar dan zijn we wel twee Guinness verder.

Informatie Wicklow Way

De Wicklow Way is Ierlands langste gemarkeerde wandelroute. Ze voert vanaf Dublin (Marlay Park) zuidwaarts, eerst door de Dublin Mountains, dan door de Wicklow Mountains. De route voert noodgedwongen vaak over brede bospaden van grint. Verwacht geen 100% natuurroute, of een route die is uitgezet via alleen maar mooie dorpjes. Hoogtepunt voor velen op de Wicklow Way is Glendalough, één van de oudste christelijke kloostervestigingen van Europa. Het wandelpad werd in 1981 door J.B. Malone vastgelegd. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan is de route voorzien van bewegwijzering.

No Right of Way

In Ierland geldt geen recht van overpad (Right of Way), zoals in Groot Brittannië onder andere het geval is. Wandelaars mogen niet zonder toestemming boerenland doorkruisen, ze zijn afhankelijk van de goodwill van de landeigenaars. Als die hun terrein niet openstellen, zul je de openbare wegen moeten gebruiken of (zoals vaak het geval op de Wicklow Way) de wegen en bospaden die Staatsbosbeheer (Coillte) heeft aangelegd om de bossen te onderhouden. Kortom, dankzij Coillte zijn de Dublin en Wicklow Mountains toegankelijk voor wandelaars, niet te hard klagen dus…

Het routeverloop van de Wicklow Way

De Wicklow Way voert eerst door de Dublin Mountains en dan door de Wicklows Mountains ten zuiden van Dublin. Die bergen zijn gemiddeld 600 meter hoog, hoogste punt op de route is de Djouce van 725 meter, het laagste punt (52 m) is in Clonegal. Hoogtepunten onderweg zijn de ruige landschappen van de Wicklow bergen. De route voert er ondermeer bovenlangs Ierlands hoogste waterval, Powerscourt waterfall, 121 m. Bij de gedenksteen voor J.B. Malone, de architect van de Wicklow Way, kijk je neer op Lough Tay, een meer op de bodem van een fraaie vallei. Malone beschouwde het als de parel van deze heuvels.

De Wicklow Way voert daarna naar de bijzondere kloosterstad Glendalough, voor velen is dit oeroude pelgrimsoord gelegen tussen watervallen en imposante eikenbossen een hoogtepunt op de route. Na de Mullacor Mountain en de afdaling de historische vallei van Glenmalure in volgen de heuvels van Ballygobban, Sheilstown, Slieveroe, Ballycumber en Garrynoe. Vanaf Tinahely meandert de route door vruchtbaar boerenland voordat hij eindigt in het kleine plaatsje Clonegal. Het zuidelijke traject, met smalle lanen en paden en glooiende heuvels contrasteert sterk met de grandeur van de Wicklow Mountains.

Facts en figures van de Wicklow Way

De Wicklow Way is officieel 132 km lang, verdeeld over 6 trajecten (soms 7). Hij start in Dublin en eindigt in Clonegal, maar veel mensen stoppen al in Tinahely. Het laatste traject is lang, 31 km, en heeft heel veel asfalt, 63%. De Wicklow Way is onderdeel van het westelijke stuk van de Europese wandelroute E8, die van Ierland, dwars door Europa, helemaal tot in Turkije loopt.

Zwaarte/moeilijkheidsgraad Wicklow Way

Nergens is de Wicklow Way hoger dan 630 m. wat het makkelijk maakt om de wandelroute te onderschatten. Ga er niet vanuit dat je door de route ‘vliegt’. De Wicklow Way doorkruist namelijk de ‘lie of the land’ dus je klimt vaak en daalt weer af waarna je meteen weer moet klimmen. Bovendien zijn delen van de route nogal blootgesteld aan weer en wind en voeren ze door grotendeels onbewoond gebied. Meer dan 3 – 4 km per uur wandel je niet bij elkaar, ook al is de bodem vaak bedekt met grint of – nog erger – asfalt. De Wicklow Way bestaat gemiddeld uit 28% asfalt, daarvan neemt het zuidelijke deel 63% voor rekening.

Navigatie over de Wicklow Way

Markering en routegids
Markering: De Wicklow Way is gemarkeerd (in beide richtingen) met een geel wandelaartje en gele pijlen. Let op: ook de nieuwe Dublin Mountains Way gebruikt gele pijlen, maar dan altijd in combi met een bordje waarop ‘DMW’ staat.

Routegidsen: Er zijn verschillende routegidsen van de Wicklow Way. Wij gebruikten die van Rucksack Readers, geschreven door Jacquetta Megarry en Sandra Bardwell. Ringband, eenvoudige overzichtskaart, goede praktische info, traditionele achtergrondinfo. De routegids is van www.rucsacs.comm /t +44 131 661 0262. In Nederland verkrijgbaar via www.reisboekhandel.nl

Er naar toe

De route is eenvoudig te bereiken, met de auto is het ongeveer 25 km reizen vanaf Dublin airport naar Marley Park. Met het OV kan met de rechtstreekse dienst van bus 16, reistijd ca 1 uur, 15 minuten. Transfers naar/van Dublin kun je regelen met Wicklow Way Baggage, http://wicklowwaybaggage.com, T: 00353 86 26 98 659.

Eten/drinken langs de Wicklow Way

Onderweg zijn er nauwelijks mogelijkheden om vlak langs de route eten in te kopen. Zorg dat je voor de eerste dagen wat snacks bij je hebt en regel met je gastheer/vrouw een lunchpakket voor onderweg. Bijna alle overnachtingsadressen langs de route verzorgen ‘s avonds, tegen betaling, ook maaltijden. Informeer vooraf naar de mogelijkheden.

Wicklow Way, van noord > zuid of andersom?

De wandelgids van Rucsacs beschrijft de route van noord naar zuid, zoals wij hem ook liepen. Voorstanders van zuid naar noord noemen als voordelen: het mooiste landschap (uitdagender en wilder) heb je dan als laatste, in het noorden; de wind komt voornamelijk uit het zuidwesten (dus wind schuin achter); en je eindigt in Dublin, wat een leuk eindpunt is.

Beste tijd voor de Wicklow Way

Met uitzondering van de winter alle seizoenen. In de winter zijn de dagen te kort om de afstanden tussen de accommodatie te overbruggen.

Overnachten langs de Wicklow Way

Overnachtingsmogelijkheden langs de route zijn dun gezaaid. Sommige dagtrajecten zijn daardoor vrij kort (15 km) of – als je 2 trajecten koppelt – erg lang (> 30 km). Het is zeker in het hoogseizoen aan te bevelen vooraf de accommodatie te boeken. Ook handig: veel B&B-eigenaren verzorgen transfers naar/van hun onderkomen. Dat kan aan het eind/begin van de dag nogal wat kilometers asfalt schelen.

Van dag tot dag, plus tips voor accommodatie

Dag 1, wandelen van Marlay Park (Dublin) naar Knockree
http://visitwicklow.ie/activities/wicklow-way-part-1-marlay-park-to-knockree

> Overnachten in Knockree Hostel
+353 1 276 7981
http://anoige.ie/hostels/our-hostel-guide/knockree-youth-hostel/?gclid=CLa9qtzU3dQCFa637QoduDEEle

Dag 2, wandelen Knockree Hostel > Roundwoud
http://visitwicklow.ie/activities/wicklow-way-part-2-knockree-to-roundwood
> Overnachten in Loughdan House, Lough Dan, Roundwood, Co. Wicklow www.loughdanhouse.com
walking@loughdanhouse.com
0035312817027 mobile 00353 87 2672331.

Dag 3, wandelen Roundwoud > Glendalough > Glenmalure
– http://visitwicklow.ie/activities/wicklow-way-part-3roundwood-to-glendalough/
– http://visitwicklow.ie/activities/wicklow-way-part-4-glendalough-to-glenmalure

> Transfer Glenmalure > Glendalough

> Overnachten in The Wilderness Lodge, Glenmalure, Wicklow.
T: 00353 404 46839 / +00353 87 262 5549 www.wildernesslodge.ie

Dag 4, transfer naar Glenmalure, dan wandelen Glenmalure > Moyne
http://visitwicklow.ie/activities/wicklow-way-part-5-glenmalure-to-moyne
> Overnachten in Kyle Farmhouse, Kyle, Tinahely, Wicklow. Ref Margaret.
T: +353 (0)59 6471341 , Mobile: +353 (0)87 285299

Dag 5, Moyne > Tinahely > Clonegal (eindpunt)
– http://visitwicklow.ie/activities/wicklow-way-part-6-moyne-to-shillelagh/
– http://visitwicklow.ie/activities/wicklow-way-part-7-shillelagh-to-clonegal/

> Transfer naar Dublin Airport